Graag even volledig lezen: Hier zit "waarheid" in en zeker niet verpakt onder cellofaan...
DM COLUMN Jeroen Olyslaegers is schrijver van onder meer 'Wij' en 'Winst'. Zijn column verschijnt wekelijks op donderdag.
© dm.
Ons ongeduld en onze neurose om efficiëntie met snelheid te verbinden schept mee deze wereld waarin zelfstandige buurtwinkels rijp lijken voor de tijd van toen.
Alles zal worden onthuld, o lezer. Het is gewoon een kwestie van tijd. "Sinds 2000 verdween 36 procent van de slagerijen, 30 procent van de vishandels, 23 procent van de bakkers, 19,5 procent van de kruideniers en 30 procent van de krantenwinkels. Er zijn ook minder kledingboetieks (-7 procent) en schoenenwinkels (-20 procent). Een deel van de markt wordt overgenomen door kleine buurtsupers, waarvan het aantal met 64 procent toenam."
De krant de Tijd heeft onderzoek gedaan naar het aantal zelfstandige winkeliers en bovenstaand citaat deed me toch serieus slikken. Uiteraard bevestigt dit alleen maar wat we elke dag zien gebeuren. Daar verdwijnt een krantenwinkel die niet meer kan overleven op het verwerken van lottoformulieren, naast hem een bakker wiens kinderen geen brood meer zien in de stiel van vader en het wordt toch weer serieus fietsen voor die ene beenhouwer die stand houdt omdat de lekkerbekken zijn kalfsworsten zo waarderen. Ze worden doodgeconcurreerd, hoor je dan snel.
Het is een feit dat de 'kleine buurtsupers' niet meer weg te denken zijn. De goedkoopste supermarkten trekken dan weer steeds meer volk aan, ook bij mensen die zich wat kunnen veroorloven. Wanneer je dan kijkt naar een gigant zoals Delhaize die zogezegd problemen heeft, maar in de eerste plaats plat op haar buik gaat voor haar aandeelhouders, managers hoge bonussen geeft, en bespaart op personeel, dan steekt deze asociale waanzin nog meer. Want wie profiteert nu echt van deze algehele kaalslag, deze monocultuur onder cellofaan? Een absolute minderheid, allicht zelfs niet één procent van de bevolking.
In het blad MO komt deze week Pascal Debruyne aan het woord, postdoctoraal medewerker van de vakgroep Conflict- en Ontwikkelingsstudies aan de Universiteit Gent. Ook hij heeft het over supermarktjes die verschijnen op plekken waar de overheid zogezegd een 'sociale mix' voor ogen heeft, in buurten waar tweeverdieners worden gelokt naar waar mensen met bescheiden of nauwelijks wat vermogen wonen. Mensen met geld verdringen mensen zonder veel geld vanwege stijgende huisprijzen. Mensen met geld hebben alles blijkbaar ook graag wat efficiënter. Gevolg: de gezellige buurtwinkels worden overladen met valse sentimentaliteit om vervolgens te worden doodgeknepen.
We kunnen dus nu zowel de agressieve politiek van supermarktketens en de kortetermijnvisie van de plaatselijke overheden met schuld overladen en eerlijk gezegd: terecht. Maar wie meent dat daar mee alles gezegd is, dwaalt. De monocultuur die we meer en meer veruitwendigd zien reflecteert immers ons. Wij zijn die samenleving, ons gedrag tekent mee als architect voor deze verkillende, van zichzelf vervreemde omgeving. Het zijn wij die onszelf onder cellofaan houden, blind ons voedsel kopen en menen dat aanschuiven bij de kleinhandel een aanval is op onze tijdsbeleving.
"Voedsel is bewustzijn", schreef voedselactiviste Vandana Shiva een tijdje terug. Dat is een radicale gedachte; het grijpt immers terug naar de wortels van onze beschaving. Ons ongeduld en onze neurose om efficiëntie met snelheid te verbinden schept mee deze wereld waarin zelfstandige buurtwinkels rijp lijken voor de tijd van toen. Maar in feite zijn we als diersoort niet monomaan, noch consequent en dat geeft hoop.
Gaan we ons nu echt volledig laten manipuleren door winstmarges waar we geen fluit mee te maken hebben? Wie op een diverse manier zijn aankopen doet, wint dagelijks een gevecht op de terreur die tijd heet. Eten hoeft niet altijd onder cellofaan. Volgens mij geldt dat laatste ook voor bewustzijn.
Als eerste op de hoogte van nieuws en leuke aanbiedingen? Meld u aan voor de nieuwsbrieven van De Morgen
Bron: De Morgen 26/06/2014